Đông trùng hạ thảo (Cordyceps) là gì – Bí kíp sử dụng tốt nhất.

Đông trùng hạ thảo là gì?

Đông trùng hạ thảo hay tên tiếng Anh là Cordyceps là một loại dược liệu quý có bản chất là dạng ký sinh của loài nấm Ophiocordyceps sinensis thuộc nhóm nấm Ascomycetes trên cơ thể ấu trùng của một vài loài bướm thuộc chi Thitarodes.

Thành phần dược chất có trong Đông trùng hạ thảo

Các nghiên cứu trong y học hiện đại cho thấy thành phần của Trùng thảo chứa rất nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe con người trong đó có 3 thành phần quan trọng nhất bao gồm:

• Cordycepin: Giúp kháng viêm, kháng virus, tăng cường hệ thống miễn dịch, giảm và ngăn ngừa sự phát triển và phân hạch của tế bào ung thư

• Adenosine:Cải thiện tuần hoàn máu, điều hòa nhịp tim, tăng khả năng vận chuyển oxy trong máu và cải thiện hoạt động của cơ bắp

• Polysaccharides: Giúp phục hồi các tế bào bị tổn thương, tăng cường khả năng chủ động của cơ chế miễn dịch. Tốt cho việc phục hồi thận hư, bất lực, mộng tinh, đau lưng mỏi gối.

Tác dụng của Đông trùng hạ thảo

10 tác dụng của Trùng thảo với sức khỏe con người.

1. Ức chế sự phát triển của khối u

Thí nghiệm trong ống nghiệm chứng minh rằng ĐTHT có khả năng ức chế sự phát triển của nhiều loại tế bào ung thư ở người, bao gồm ung thư phổi, đại tràng, gan và ung thư da. Ở các thí nghiệm trên chuột cũng cho thấy Đông trùng hạ thảo có tác dụng chống khối u đối với ung thư hạch, u ác tính và ung thư phổi.

2. Điều tiết hệ miễn dịch, tăng kháng viêm và làm giảm viêm nhiễm

Một số nghiên cứu đã minh chứng rằng, khi các tế bào của người tiếp xúc với ĐTHT thì các protein làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể sẽ bị ức chế. Nghiên cứu trên nam giới trưởng thành khỏe mạnh được bổ sung 1,5g ĐTHT(dạng viên nang)/ngày cho thấy hoạt động kích thích miễn dịch được tăng cường do sự gia tăng mức IL-2, IL-12, NK, TNF-α và IFN-γ. 

3. Điều hòa đường huyết

Trùng thảo có thể giữ cho hàm lượng đường trong máu ở mức cân bằng và khỏe mạnh bằng cách bắt chước hoạt động của insulin. Trong một số nghiên cứu trên chuột mắc bệnh tiểu đường, ĐTHT đã được chứng minh là làm giảm lượng đường trong máu.

Đông trùng hạ thảo cũng đem lại hiệu quả đối với người nghiện rượu. Trùng thảo có thể làm giảm cơn thèm rượu và mất ham muốn với rượu trong vòng 46h kể từ khi áp dụng chế độ ăn kết hợp ĐTHT.

4. Cải thiện chức năng sinh lý nam – nữ

Đông trùng hạ thảo từ lâu đã được y học cổ truyền Trung Quốc sử dụng để điều trị rối loạn chức năng tình dục cho cả nam giới và nữ giới như rối lượng cương dương, liệt dương. 

Dữ liệu tiền lâm sàng về tác dụng của Đông trùng trên chuột cho thấy tác dụng giống như hormone sinh dục steroid. Các thử nghiệm lâm sàng trên người cũng chứng minh được hiệu quả tương tự của Đông trùng hạ thảo trong việc chống giảm ham muốn tình dục.

5. Bảo vệ và tăng cường chức năng thận

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng phần lớn tiềm năng tăng cường chức năng thận của ĐTHT bắt nguồn từ khả năng tăng nồng độ 17-hydroxy-corticosteroid và 17-ketosteroid trong cơ thể.

6. Đông trùng hạ thảo bổ phổi

Trong Y học cổ truyền coi ĐTHT như một loài dược liệu giúp bảo vệ sức khỏe đường hô hấp. Một trong nhữ tác dụng nổi bật của ĐTHT với phổi đến từ khả năng làm tăng hiệu quả sử dụng oxy.

Chiết xuất của Trùng thảo đã được chứng minh là có tác dụng ức chế các cơn co thắt khí quản. Điều này đặc biệt quan trọng đối với bệnh nhân hen suyễn ở khía cạnh cho phép tăng luồng khí đến phổi.

7. Tác dụng đối với hệ thống tuần hoàn tim và não

Đối với hệ thống tuần hoàn tim và não, Đông trùng hạ thảo có tác dụng: Ổn định nhịp tim, Điều chỉnh chứng loạn nhịp tim, Giãn những mạch máu, Tăng lưu lượng tuần hoàn não và tim thông qua cơ chế hưng phấn thực thể mở cơ trơn thành mạch.

Thêm vào đó, ĐTHT còn có khả năng điều hòa lipid máu, làm giảm cholesterol, lipoprotein, phòng ngừa xơ vữa động mạch.

8. Có khả năng chống lão hóa

Các chất chống oxy hóa có trong Đông trùng hạ thảo là các phân tử có khả năng chống lại tổn thương tế bào giúp tăng khả năng chống lão hóa và tuổi thọ. Điều này có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với người già.

Các nhà nghiên cứu đã thí nghiệm trên chuột già đã phát hiện ra rằng Trùng thảo làm tăng chất chống oxy hóa, giúp cải thiện trí nhớ và tình dục. Một thí nghiệm khác cũng cho thấy, so với những con chuột được cho uống giả dược thì những con chuột được uống ĐTHT đã sống lâu hơn vài tháng.

9. Cải thiện thể lực, nâng cao thể chất

Một số nghiên cứu đã cho thấy được sự tác động của hỗn hợp chứa Đông trùng hạ thảo đối với hiệu suất tập thể dục ở những người trẻ tuổi.

Sau ba tuần, tốc độ tiêu thụ oxy tối đa (VO2max) của những người tham gia đã tăng 11% so với việc dùng giả dược.

10. Đông trùng hạ thảo bảo vệ gan

Các thành phần hoạt tính sinh học của Đông trùng hạ thảo giúp bảo vệ gan chủ yếu là các polysaccharides trong ĐTHT. 

Mặc dù hàm lượng và hiệu quả của polysaccharides khác nhau theo từng loài ĐTHT. Tuy nhiên chúng có thể cải thiện chức năng miễn dịch của các tế bào, loại bỏ các thành phần có hại và do đó làm giảm tổn thương cho tế bào gan.

Tác dụng bảo vệ gan của Trùng thảo bao gồm:

• Tác dụng bảo vệ đối với tổn thương gan do miễn dịch
• Tác dụng trên bệnh nhân xơ gan sau viêm gan
• Tác dụng với bệnh nhân viêm gan B mãn tính

Cách sử dụng Đông trùng hạ thảo

Liều lượng sử dụng: 

Mỗi ngày đối với người lớn dùng không quá 3 gram khô và trẻ em không quá 1 gram khô.

ĐTHT có nhiều cách khác nhau để sử dụng và chế biến như: ăn trực tiếp, uống trà, ngâm rượu, ngâm mật ong…  Tuy nhiên để đảm bảo sử dụng lượng phù hợp nhất, chúng ta nên sử dụng DTHT dạng viên nén sẵn định lượng. Ngoài ra cũng nên kết hợp ĐTHT với một số loại nấm dược liệu khác như nấm Hầu Thủ (Lion’s Mane) để gia tăng hiệu quả.

Các lưu ý khi sử dụng Đông trùng hạ thảo

Uống đông trùng hạ thảo vào lúc nào tốt nhất?

Đối với dạng khô

Nếu sử dụng ăn trực tiếp, thời điểm thích hợp nhất để dùng nấm Đông trùng hạ thảo là vào buổi sáng sớm khi đói. Với cách hãm trà thì có thể uống vào bất cứ thời điểm nào trong ngày.

Đối với nước

Thời điểm thích hợp nhất để sử dụng nước ĐTHT là vào buổi sáng khi cơ thể đang đói, hoặc trước đi ngủ. Đây là lúc cơ thể có thể nhanh chóng hấp thụ được dinh dưỡng, giảm thiểu sự hao hụt do các phản ứng hóa học.

Đối với dạng viên

Người cần bồi bổ sức khỏe nên uống vào trước bữa ăn 30 phút. Trường hợp cần phục hồi sức khỏe sau khi bị bệnh thì tốt nhất là uống trước khi ngủ 30 phút.

Có nên uống Đông trùng hạ thảo thường xuyên không?

Theo các chuyên gia, nên duy trì uống Đông trùng hạ thảo thường xuyên. Tuy nhiên cần lưu ý sử dụng đúng liều lượng để tránh gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn.

Tác dụng phụ của Đông trùng hạ thảo là gì?

Có thể nói Đông trùng là một loại dược thảo lành tính và rất ít phản ứng phụ. Tuy nhiên trong quá trình sử dụng Trùng thảo vẫn có khả năng gặp một số phản ứng phụ bao gồm: sưng lợi, chảy máu cam, nổi mụn, khó chịu ở vùng bụng, tiêu chảy, táo bón… 

Nếu gặp một trong những triệu chứng trên, bạn nên lập tức ngừng sử dụng dược thảo. Trong trường hợp các triệu chứng vẫn còn tiếp diễn thì bạn nên gặp bác sĩ để được thăm khám kịp thời.

Đối tượng nào không nên uống Đông trùng hạ thảo?

KHÔNG DÙNG Đông trùng hạ thảo trong những trường hợp sau:

• Trẻ em, đặc biệt trẻ dưới 5 tuổi, phụ nữ có thai và đang cho con bú, hoặc phụ nữ đang trong thời kỳ có kinh nguyệt.
• Không dùng Đông trùng có dạng Đông trùng là nhộng tằm đối với những trường hợp bị dị ứng nhộng tằm. Những người có cơ địa dị ứng các loại nấm cũng không nên sử dụng ĐTHT.
• Bệnh nhân bị rối loạn đông máu, do hoạt chất cordyceps trong nấm Đông trùng có thể làm tăng nguy cơ chảy máu dẫn đến tình trạng không thể cầm máu được. Do đó, những bệnh nhân chuẩn bị phẫu thuật cũng không nên sử dụng để dự phòng trường hợp xuất huyết có thể xảy ra.
• Bệnh nhân mắc bệnh tự miễn như lupus ban đỏ, đa xơ cứng, viêm khớp dạng thấp. Nguyên nhân là do thành phần dược tính của ĐTHT sẽ làm cho hệ miễn dịch hoạt động mạnh hơn.