Bài viết được đăng tại THDP DEEP CLUB 20/8/2020Gia nhập THĐP DEEP CLUB
https://bit.ly/DK_DEEPCLUB
“‘Thuốc’ (drug) là một danh từ đã làm ô nhiễm cái giếng ngôn ngữ. Một trong những lý do mà chúng ta gặp phải vấn đề có liên quan tới thuốc là vì chúng ta không có được một hệ thống ngôn ngữ thông minh để nói về nhiều loại chất, cây cỏ khác nhau, những trạng thái thức thần của tâm trí, những trạng thái êm dịu của tâm trí, những trạng thái hưng phấn kích thích… Chúng ta sẽ không thể hiểu được những vấn đề này và những cơ hội mà nhiều hoạt chất mang lại trừ khi chúng ta biết dọn dẹp hệ thống ngôn ngữ của mình. Thuốc là một danh từ đã được dùng bởi các chính phủ để khiến chúng ta không thể nào có thể tư duy một cách sáng tạo được về các hoạt chất, và tình trạng lạm dụng, và mức cung ứng, vân vân và vân vân.” —
Terence McKenna
Ngày nay cuộc chiến chống lại drugs và việc sử dụng drug diễn ra gay gắt và vì lý do chính đáng. Tuy nhiên, với sự chú ý gần như liên tục mà ‘cuộc chiến ma túy’ (“drug war”) nhận được ngày nay, có vẻ như những loại drug phổ biến nhất chỉ mới được phát hiện. Mặc dù quy trình sản xuất chính của những loại thuốc này thường được thực hiện bởi những người nông dân ở một số vùng xa xôi hẻo lánh trên thế giới, nhưng thực tế là hầu hết các loại thuốc hiện đại đã được phát hiện từ nhiều thiên niên kỷ trước.
Bằng chứng khảo cổ học cho thấy con người đã sử dụng á phiện (opium – mủ từ vỏ hoa anh túc) và “nấm thần kỳ” (“magic mushroom”) từ 10.000 năm trước. Một số học giả thậm chí còn tin rằng một vài người Hy Lạp có tiếng, như Pythagoras, đã không thể đưa ra được các lý thuyết và triết lý thiên tài của họ nếu không sử dụng một loại thuốc nào đó. Các tài liệu từ lịch sử cổ đại cho thấy trong những tuyên bố này có thể là sự thật. Bài viết này tập trung vào các loại thuốc khác nhau được sử dụng trong văn hóa cổ đại, cũng như nêu bật tầm quan trọng của việc cai nghiện thuốc ngày nay, từ các trung tâm cai nghiện do nhà nước tài trợ đến các trung tâm cai nghiện xa xỉ.
1. Harmal
Harmal thường được sử dụng bởi các nền văn hóa Tây Ấn Độ, Iran và Andean. Điều thú vị là gần đây nó được phát hiện trên tóc của một xác ướp nam giới trưởng thành và xác ướp của một em bé một tuổi ở miền Bắc Chile. Người đàn ông lớn tuổi được chôn cùng với khay hít và tẩu hút có thể đã được dùng để tiêu thụ thuốc. Bộ hài cốt được cho là có niên đại từ năm 800 đến năm 1200 sau Công nguyên.
Harmal là một loài thực vật có hoa có thể được chuyển đổi thành hóa chất Harmine thông qua quá trình chưng cất. Hóa chất hoạt động như một loại thuốc chống trầm cảm mạnh và có khả năng làm tăng tác dụng của các loại thuốc chống trầm cảm khác. Nó cũng có thể được sử dụng trong điều trị viêm và sốt. Hạt Harmal có bán tại hầu hết các cửa hàng tạp hóa ở Iran và Trung Đông.
2. Cần sa
Thế giới chắc chắn không còn xa lạ với loại thuốc này, với hàng ngàn cuộc tranh luận hợp pháp hóa cần sa diễn ra trên toàn cầu. Tuy nhiên, nó đã được sử dụng trong hàng ngàn năm qua và được cho là đã được dùng ở Trung và Nam Á cổ đại. Một ngôi mộ 2,7 vạn năm tuổi ở miền Tây Trung Quốc đã đưa ra bằng chứng gần đây nhất về việc cần sa được sử dụng như một thuốc thần kinh trong thời cổ đại; khoảng 789 gram của chất này được tìm thấy trong mộ của các pháp sư (shaman).
Trong quá khứ cần sa được trồng để lấy sợi gai dầu nhưng nó cũng đã được sử dụng như một loại thuốc hỗ trợ thiền định và thuốc giảm đau bởi những người theo đạo Sikh qua nhiều thế hệ. Mặc dù cần sa vẫn bất hợp pháp ở hầu hết các nơi, có những trường hợp được hợp pháp hóa y tế do việc sử dụng nó để điều trị bệnh tăng nhãn áp và làm tăng cảm giác thèm ăn của cơ thể.
3. Nhục đậu khấu (nutmeg)
Các nền văn hóa Ấn Độ và Châu Á cổ đại có xu hướng sử dụng Hạt nhục đậu khấu để giải trí. Mặc dù ngày nay phần lớn nó được coi là một nguyên liệu nấu ăn, nhưng nhục đậu khấu rất hữu ích trong việc điều trị bệnh hen suyễn và các bệnh về tim và cũng được dùng như một loại thuốc an thần. Nhiều nền văn hóa cổ đại tin rằng gia vị này có sức mạnh đặc biệt hoặc thần diệu.
Nước thường pha với nhục đậu khấu cũng đã được sử dụng như thế phẩm trong nhiều thập kỷ, và thậm chí còn được dùng bởi Malcolm X. Việc sử dụng quá liều đối với nhục đậu khấu có tác dụng phụ rất mạnh, vì vậy cần nhớ rằng điều độ là quan trọng, đặc biệt là khi bạn có thể tìm thấy nhục đậu khấu ở bất kỳ cửa hàng gia vị hoặc siêu thị địa phương nào.
4. Lá Coca
Lá Coca đã được người Maya nhai và pha thành trà để uống do tác dụng kích thích mạnh mẽ của nó. Điều này đã có từ rất lâu trước khi ý tưởng chưng cất cây thành một tách cà phê mạnh được nghĩ đến. Thuốc này rất tinh túy: chỉ 100g lá cây coca đã chứa đủ lượng vitamin, sắt, phốt pho, canxi và sắt được khuyến nghị hàng ngày. Lá Coca có thể được tìm thấy ở Medellin và các vùng khác của Nam Mỹ.
5. Nấm Psilocybin
Psilocybin đã được Người cổ đại sử dụng ở sa mạc Sahara cũng như khắp các nền văn hóa Trung và Nam Mỹ. Còn được gọi là ‘nấm thần kỳ’, chúng được tìm thấy trên các bức tranh tường ở Bắc Phi có niên đại từ 9000 đến 7000 trước Công nguyên. Ăn nấm thần kỳ được biết là nguyên nhân gây ra buồn nôn và ảo giác, điều được người dùng cổ đại đón nhận vì họ tin rằng nó giúp họ tiếp cận những cấp độ trí tuệ cao hơn. Các sinh viên ngành lịch sử y học thường tin rằng ảo giác do nấm thần kỳ gây ra đã dẫn đến một số sự phát triển tôn giáo và văn hóa nổi tiếng nhất của toàn bộ nhân loại chúng ta.
Có nhiều loại nấm khác nhau trên khắp thế giới, nhưng ngày nay một cách nhanh chóng mà người dùng có được chúng là trồng trên phân gia súc. Một số cửa hàng ở Hà Lan và một số vùng của Bỉ cũng được biết đến là nơi bán nấm thần kỳ.
6. Á phiện (opium)
Á phiện chắc chắn là loại thuốc được sử dụng rộng rãi nhất trong lịch sử cổ đại. Lịch sử của cây thuốc phiện rất lâu đời và phức tạp nhưng các học giả tin rằng nó được người Sumer trồng đầu tiên vào năm 3400 trước Công nguyên. Một số người dùng thuốc cổ đại bao gồm người La Mã, Hy Lạp, Ấn Độ, Ai Cập, Assyria, cũng như người Sumer. Á phiện có nguồn gốc từ nhựa/mủ có trong vỏ của hoa anh túc. Mủ này có chứa morphin là thành phần hoạt chất trong thuốc. Trong lịch sử, loại thuốc này được sử dụng để giảm đau, gây ngủ, chữa tiêu chảy và thậm chí cải thiện ham muốn tình dục.
- Người tiền sử sử dụng các chất gây ảo giác như một phần của nghi lễ chôn cất linh thiêng
- Nghiên cứu khảo cổ học khám phá việc dùng thuốc và các trạng thái biến đổi của tâm thức trong thời tiền sử
- Cần sa y tế: Những người săn bắn hái lượm hiện đại có thể sử dụng cần sa để điều trị nhiễm trùng đường ruột
Thuốc được chế biến thành các chất hậu phẩm (derivatives) như heroin ngày nay, trong khi hoa có thể được chế biến thành một loại trà mạnh. Afghanistan là quốc gia sản xuất cây anh túc lớn nhất. Mức sản xuất vẫn ở mức cao ngay cả khi có những niềm tin chống lại drug ngày nay và tình hình chính trị bất ổn ở Trung Đông.
7. Hoa sen xanh (Blue lotus)
Hoa sen xanh là loài hoa yêu thích của người Ai Cập cổ đại. Thuốc có xu hướng khiến người dùng nói nhiều hơn, thoải mái hơn và thậm chí, trong một số trường hợp, khiến tâm trạng phấn khích; mặc dù những người dùng hiện đại coi giấc ngủ ngon mà nó có thể mang lại như một trong những lý do chính cho sự phổ biến của nó. Phương pháp tiêu thụ chính là ủ hoa thành trà hoặc rượu, giúp tăng cường hiệu lực của các hóa chất hoạt tính trong hoa sen. Loại thuốc này được biết đến là chất gây ra trạng thái mệt mỏi về tinh thần như được ám chỉ trong The Odyssey của Homer. Khi Odysseus hấp thụ cây này, anh ta không còn mong muốn chiến đấu với các vị thần Hy Lạp và tiếp tục hành trình trở lại Ithaca. Có lẽ hoa sen xanh là phổ biến nhất trong danh sách này, vì nó có thể được bán ở hàng ngàn địa điểm khác nhau trên mạng.
Đây chỉ là một số ít các loại thuốc đã tồn tại lâu hơn nhiều so với “thực đơn” tân thời hiện tại của chúng ta. Rất có thể chúng sẽ vẫn tồn tại hàng nghìn năm sau khi chúng ta chết, cùng những tác dụng phụ thường gây suy nhược cho người nghiện.
—
Tác giả: Liza Knox
Biên dịch: Mithrandir
Hiệu đính: Prana
(Hình ảnh đầu bài viết: Deriv; Mảnh vỡ của bức tranh lăng mộ với người phụ nữ ngồi cầm hoa sen xanh, khoảng 1539-1425 TCN)
Bài viết được đăng tại THDP DEEP CLUB 20/8/2020
Gia nhập THĐP Deep Club để đọc thêm rất nhiều bài hay khác.
Danh mục nội dung THĐP Deep Club https://bit.ly/DEEPCLUB_INDEX
Gia nhập THĐP DEEP CLUB https://bit.ly/DK_DEEPCLUB
